Nieco zaczyna się wyjaśniać zagmatwanie ze środowiskiem rozwijanym przez zespół KDE. Można też wysunąć wnioski na przyszłość (to, co ode mnie, będzie pochyloną).
Zatem tak:
1. Mamy obecnie dwa, równoległe środowiska dostarczane przez zespół KDE. Pierwsze to znane od kilku lat KDE4. Drugie, to nowe środowisko w zasadzie pozbawione nazwy
Składają się na nie, a w zasadzie składać będą (o tym jeszcze za chwilę) 3 komponenty:
- Plasma 5 - to jest zasadniczo właściwe środowisko graficzne
- KDE Frameworks 5 - to są biblioteki i inne elementy niezbędne dla zbudowania aplikacji działających w środowisku Plasma 5; myliłby się ten jednak, kto uznałby, że żadnego z elementów, który tutaj jest nie zobaczymy na ekranie i w konsekwencji, że osoby używające wyłącznie binarek nie będą musiały ich zainstalować, co najmniej część z nich się przyda (tutaj się mieszczą choćby tłumaczenia), a za ich instalację winna odpowiadać sama instalacja Plasma 5; dodatkowo do KF5 mamy też dodatki pod nazwą KF5-Aids,
- KDE Applications - tutaj mieszczą się te aplikacje, które dotychczas były rozpowszechniane wraz z KDE4 (o ile nie zostaną porzucone bądź nie znajdą zamienników) oraz te, które powstaną specjalnie dla Plasma 5.
2. Obecnie gotowe do pracy jest środowisko Plasma 5, chociaż ulega i będzie ulegać systematycznemu rozwojowi, a także będą przywracane funkcjonalności różnych jego elementów, które znane są z dotychczasowej Plasmy w KDE4. Środowisko Plasma 5 (obecnie w wersji 5.1) nie oferuje jeszcze tylu samo dodatków, jakie znane są z KDE4, niemniej jednak jego stabilność jest wystarczająca do codziennej pracy. Tylko to środowisko będzie teraz podlegać rozwojowi. Środowisko KDE4 zostało "zamrożone", a pewne jego elementy (kde-workspace) otrzymały dłuższe wsparcie. Niestety próżno jest wyszukać aktualnych informacji jak długo to wsparcie będzie trwać. Kiedyś mówiono, że będzie ono trwać mniej więcej jeszcze rok od wprowadzenia Plasma 5. Dzisiaj nie jest pewne ani, czy będzie trwać dłużej, ani krócej. Jedyna w miarę rozsądna informacja brzmiała, że będzie ono wspierane tak długo, aż Plasma 5 nie otrzyma przynajmniej zasadniczego wsparcia porównywalnego do KDE4.
3. Wraz z początkiem grudnia 2014, wyszło ostatnie wydanie poprawkowe KDE 4, nosząc numer wersji 4.14.3. Od tej chwili nie będą już wydawane żadne poprawki w starym cyklu wydawniczym do KDE4. Elementy, które uzyskały dłuższe wsparcie (LTS) będą miały jeszcze na pewno poprawiane błędy i raczej nie będą wprowadzać nowych funkcjonalności aż do chwili ich porzucenia przez zespół KDE. Spośród elementów KDE4, takie dłuższe wsparcie objęło do tej pory workspace (czyli powiedzmy, że "dawną" Plasmę) oraz aplikacje składające się na Kontact. Te ostatnie również nie będą raczej otrzymywać jakichś nowych funkcji, a jedynie możemy liczyć na poprawki błędów. Niemniej jednak "cała para" twórców Kontact skierowana jest obecnie na przeportowanie zespołu tych aplikacji do Plasma 5 (czyli w oparciu o KF5).
4. KDE Applications. Tu rozeznać się najtrudniej, albowiem według pierwotnych ogłoszeń, w tej części nowego środowiska miały się pojawiać aplikacje zbudowane dla Plasma 5, bądź po prostu przeportowane z KDE4 do KF5. Pierwsze wydanie, czyli 14.12 niesie jednak swoisty melanż aplikacji zbudowanych w oparciu o KF5 oraz aplikacji, które stanowią poprawki dla aplikacji w wersji KDE 4.14.3. Ba, niektóre z nich uzyskały nawet nowe funkcje i możliwości. Efektem takiego działania jest, że mając środowisko Plasma 5 możemy nie mieć (i najczęściej tak się stanie) możliwości zainstalowania wszystkich aplikacji, które są tutaj dostępne (będzie to dotyczyło tych, które w zależnościach miały będą kdebase-workspace). Wydaje się, że problemu tego nie powinni mieć użytkownicy KDE4, albowiem aplikacja zbudowana w oparciu o KF5 co najwyżej winna pociągnąć ze sobą biblioteki z KF5, ale nie powinna wymagać do swojego działania Plasma 5. Inna sprawa, że te niedziałające w Plasma 5 raczej nie powinny się znaleźć pośród KDE Applications (o czym jeszcze poniżej).
Wydaje się, że zamysłem twórców KDE, jest doprowadzenie do stopniowej zmiany aplikacji z KDE4 przez nowe aplikacje. W ten sposób aktualizacją aplikacji opartej o biblioteki KDE4 może się okazać aplikacja zbudowana na KF5 i taka też zostanie wprowadzona do systemu. Czy jednak, to moje przypuszczenie jest prawidłowe nie dowiemy się tak szybko, albowiem co najmniej w Archu, KDE Applications 14.12 w ogóle nie zostały oficjalnie wprowadzone do żadnych repozytoriów, niezależnie od tego, czy są jedynie poprawkami dla aplikacji KDE4, czy też nowymi aplikacjami Plasmy 5.
5. Kłócące się paczki pomiędzy KDE4 a Plasma 5. Pewnie w każdej dystrybucji tak się zdarzy, że próba instalacji jakiejś paczki, która rozprowadzana jest dla KDE4 w Plasma5 będzie próbować przywrócić w systemie kdebase-workspace oraz "starą" plazmę, co pociągać będzie za sobą próbę odinstalowania Plasma5. Uważajcie na takie sytuacje i nie instalujcie tych pakietów, które wymagają dla swojego działania właśnie KDE Workspace. Jeśli tak jest, to najprawdopodobniej są to takie elementy KDE4, których i tak nie dałoby się w Plasma5 wykorzystać (np. style i tym podobne składniki wyświetlanych elementów).
6. Wszelkie oprogramowanie wiązane dotychczas z KDE i nawet rozwijane w ramach ich projektów jak extragear, czy playground stopniowo będą przeportowywane do nowego środowiska, chyba że zostaną po prostu porzucone i pozostawione w dotychczasowych wersjach. Rzut oka na Git KDE wykazuje jednak spory ruch i jest nadzieja, że aplikacje te zostaną w logicznym czasie przeniesione do nowego środowiska. Dla użytkownika winno to być niemalże przezroczyste, albowiem zespół KDE chwali się, że zapewnił kompletną transparentność działania aplikacji z KDE4 w Plasma 5. Ze swojego doświadczenia mogę to jedynie potwierdzić w ten sposób: fakt działają bez zarzutu, integrują się z systemem w sposób prawidłowy (tzn. są przezeń bez problemu wykrywane), jednakże nie zawsze uzyskują (a w zasadzie to niemal nigdy) wygląd taki sam jak w przypadku aplikacji dla Plasma 5 (pewne elementy Plasmy 5 są przejmowane, pewne nie). Niemalże krańcowym estetom polecam zatem, by jeśli używali do tej pory KDE4, wpierw dokonali tam odpowiednich zmian (np. wprowadzili Breeze-kde4 i ustawili je w KDE4), a dopiero potem zmieniali środowisko na Plasma 5.
7. Wszelkie plasmoidy, które były tworzone do tej pory dla KDE4 przestały działać wraz z nowym środowiskiem. Niech Was nie zmyli, że są one na QML, QtQuick itp., które kojarzą się z Plasma 5. Są, jednakże są też zbudowane z użyciem innych wersji (np. QtQuick 1, a nie 2, jak to ma miejsce w Plasma 5) i nic z ich działania w Plasma 5 nie będzie, albo będą one działać wadliwie (np. będą mieć częściową jedynie funkcjonalność, w skrajnych przypadkach sprowadzającą się do tego, że się uruchomią i... i tyle - nic dalej już z nimi nie zrobimy).
8. Okres przenoszenia wszystkich aplikacji związanych z KDE4 do Plasma 5 jest określony jako: "oczekujemy, że aplikacje zostaną przeniesione w ciągu roku do dwu lat".
Oznaczać to może, że wsparcie dla elementów KDE4 skończy się jeszcze przez przeniesieniem tych aplikacji. Wszystko zależy od tego, jakie to aplikacje pozostaną do przeniesienia. Jeśli takie, które będą mogły korzystać z nowych bibliotek, a jedynie będą zbudowane z użyciem Qt4, to prawdopodobnie wsparcie może skończyć się wcześniej.9. W ramach KDE Applications coraz więcej aplikacji będzie tworzonych dla nowej platformy (Plasma 5) i będą one sukcesywnie wymieniać dotychczasowe aplikacje tworzone dla KDE4. Z analizy aplikacji, jakie pojawiły się w ramach zerowego wydania 14.12 wynika, że jeśli dana aplikacja została zbudowana przy użyciu KF5 i jest ona już dostarczona w ramach KDE Applications, to "wypiera" wersję dotychczasową, zbudowaną w oparciu o KDE 4.14.x. Tym samym mamy już np. Kate, czy Gwenview oparte o KF5, ale nie mamy ich odpowiedników w wersji opartej o biblioteki KDE4.
10.
Zaryzykowałbym twierdzenie, że zespół KDE przygotował nam niespieszne, ale ewolucyjne, przeniesienie się ze środowiska KDE4 do nowej Plasmy 5. W dowolnym momencie istniejącego jeszcze wsparcia (lub nawet po jego zakończeniu) dla niektórych komponentów KDE4, będzie można zainstalować nowe środowisko (uwaga: obecnie nie mogą one koegzystować w systemie) i wraz z upływem czasu, aplikacje będą wymieniane przez ich wersje zbudowane przy użyciu KF5. W pewnym momencie, komponenty KDE4, które będą w systemie, jak również ustawienia KDE4 staną się zbyteczne. Dobrze, że ustawienia te zostały przeniesione w zupełnie inne miejsce, albowiem usunięcie ich z systemu (gdy będą już zbędne) sprowadzi się do skasowania katalogu.11. Nie wiem, czy ktokolwiek jeszcze, użytkując KDE4 korzysta z aplikacji opartych o Qt3/KDE3. Jeśli tak, to może czekać go niemiła niespodzianka. Aplikacje te nie będą się uruchamiać w nowym środowisku. Stan prac nad forkowaniem Qt3 przez zespół Trinity i dostosowaniem jednak ich do pracy w Qt5 jest niewiadomy. Inna sprawa, że od czasu do czasu trzeba starym projektom powiedzieć żegnaj. Jeśli ktoś jednak zmuszony jest do korzystania z aplikacji opartych o Qt3, to jak najdłużej winien pozostać na KDE4, przyglądać się pracom Trinity, ewentualnie rozważyć przejście na jakieś środowisko, które umożliwia jeszcze pracę tych aplikacji w systemie.
Przy okazji odradzam środowiska oparte o Gtk+ serii 2.x, albowiem te biblioteki zostały porzucone już lata temu, nikt nie wie co się w nich dzieje i nikt nie ma nawet pojęcia, czy wymagają jakichś zmian i poprawek. Żaden praktycznie zespół nie trudni się obecnie opieką nad tymi bibliotekami z prawdziwego zdarzenia. Wydaje się zatem, że lepiej mimo wszystko szukać zamienników dla aplikacji Qt3 niż wiązać się z przestarzałymi - i co tu dużo mówić, również niepewnymi obecnie - środowiskami opartymi o Gtk+ 2.x12. Przyszłością Plasma 5 prędzej czy później będzie Wayland. Niech Was jednak nie zwiedzie dostępna wraz z nowym środowiskiem biblioteka KWayland. Ten element, jak i dostosowanie KWin do Waylanda jest w ciągłym jeszcze rozwoju i najwcześniej znośnej implementacji Plasma 5 dla Waylanda doczekamy się późną wiosną, a najbardziej prawdopodobne, że dopiero jesienią br. Nie wiem jeszcze (bo wróżką nie jestem), czy implementacja ta będzie już nadawać się do użytku. Obecny stan (styczeń 2015) uznać należy za wysoce eksperymentalny.
